Jeśli marzysz o własnym domu, to na pewno zastanawiasz się, jaki typ budynku wybrać. Czy lepiej postawić na dom parterowy, czy piętrowy? Jakie są plusy i minusy obu rozwiązań? Na co zwrócić uwagę przy podejmowaniu decyzji? W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania i porównać domy parterowe i piętrowe pod względem kosztów, funkcjonalności i estetyki. Zapraszamy do lektury!
Definicja i charakterystyka domów parterowych
Domy parterowe to takie, które mają tylko jedną kondygnację nadziemną. Nie posiadają więc piwnicy, poddasza, ani piętra. Domy parterowe mogą mieć różne kształty i style, np. prostokątne, kwadratowe, okrągłe, nowoczesne, tradycyjne, itp. Domy parterowe są często wybierane przez osoby starsze, niepełnosprawne, lub mające małe dzieci, ponieważ zapewniają łatwy dostęp do wszystkich pomieszczeń bez konieczności pokonywania schodów. Domy parterowe są też popularne wśród osób ceniących sobie komfort i prostotę.
Zalety domów parterowych
Domy parterowe mają wiele zalet, które przemawiają za ich wyborem. Oto niektóre z nich:
- Bezpieczeństwo – domy parterowe są mniej narażone na włamania, ponieważ nie mają okien na wyższych kondygnacjach, które mogłyby być łatwo sforsowane. Domy parterowe są też bezpieczniejsze dla domowników, ponieważ nie ma ryzyka upadku ze schodów, czy z poddasza.
- Dostępność – domy parterowe są idealne dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową, ponieważ nie wymagają wchodzenia po schodach, ani instalowania wind, czy podnośników. Domy parterowe są też wygodne dla rodzin z małymi dziećmi, ponieważ nie trzeba nosić wózków, czy zabawek na górę, czy na dół. Domy parterowe ułatwiają też komunikację i integrację między domownikami, ponieważ wszyscy przebywają na tym samym poziomie.
- Komfort – domy parterowe zapewniają wysoki poziom komfortu termicznego, ponieważ nie ma problemu z nagrzewaniem się poddasza, czy zimnem w piwnicy. Domy parterowe są też łatwiejsze w utrzymaniu czystości, ponieważ nie trzeba sprzątać wielu kondygnacji, ani schodów. Domy parterowe są też cichsze, ponieważ nie ma hałasu z góry, czy z dołu.
- Łatwość budowy – domy parterowe są prostsze i szybsze w budowie, ponieważ nie wymagają konstrukcji nośnej na wyższych kondygnacjach, ani schodów, czy dachu skośnego. Domy parterowe są też tańsze w budowie, ponieważ zużywają mniej materiałów, a także mniej energii i robocizny.
Wady domów parterowych
Domy parterowe nie są jednak pozbawione wad, które mogą zniechęcić do ich wyboru. Oto niektóre z nich:
- Większe zapotrzebowanie na działkę – domy parterowe zajmują więcej powierzchni na poziomie gruntu, niż domy piętrowe o tej samej powierzchni użytkowej. Dlatego domy parterowe wymagają większej i droższej działki, co może być problemem w miejskich, czy podmiejskich warunkach. Domy parterowe mogą też ograniczać dostęp do światła i widoku, jeśli sąsiadują z innymi budynkami.
- Ograniczone możliwości rozbudowy – domy parterowe nie dają takiej elastyczności w kształtowaniu przestrzeni, jak domy piętrowe. Jeśli chcemy zwiększyć powierzchnię użytkową domu parterowego, to musimy dobudować kolejne skrzydło, lub podnieść dach, co może być kosztowne i skomplikowane. Domy parterowe są też trudniejsze do dostosowania do zmieniających się potrzeb domowników, np. gdy dzieci dorastają, czy gdy przychodzą goście.
- Niższa wartość rynkowa – domy parterowe mogą być mniej atrakcyjne dla potencjalnych kupców, ponieważ są postrzegane jako mniej prestiżowe, czy nowoczesne, niż domy piętrowe. Domy parterowe mogą też być trudniejsze do sprzedania, ponieważ nie pasują do wszystkich gustów i preferencji.
Przykłady projektów domów parterowych
Jeśli zdecydowałeś się na dom parterowy, to możesz wybierać spośród wielu ciekawych i funkcjonalnych projektów. Oto kilka przykładów:
- Dom parterowy z poddaszem użytkowym – to projekt, który łączy zalety domu parterowego i piętrowego. Na parterze znajdują się wszystkie niezbędne pomieszczenia, takie jak salon, kuchnia, jadalnia, sypialnia, łazienka, czy garaż. Na poddaszu można urządzić dodatkowe sypialnie, łazienkę, czy pokój gościnny. Dzięki temu dom jest przestronny, a jednocześnie oszczędny w budowie i eksploatacji.
- Dom parterowy z tarasem – to projekt, który wykorzystuje przestrzeń na zewnątrz, aby stworzyć dodatkowe miejsce do wypoczynku i rekreacji. Na parterze znajdują się salon, kuchnia, jadalnia, trzy sypialnie, dwie łazienki, i garaż. Z salonu i jadalni można wyjść na duży taras, który jest częściowo zadaszony i otoczony zielenią. Dzięki temu dom jest komfortowy i przytulny, a jednocześnie otwarty na otoczenie.
- Dom parterowy z antresolą – to projekt, który wykorzystuje wysokość pomieszczeń, aby stworzyć dodatkową przestrzeń na górze. Na parterze znajdują się salon, kuchnia, jadalnia, dwie sypialnie, łazienka, i garaż. Z salonu można wejść na antresolę, która pełni rolę pokoju gościnnego, czy biura. Dzięki temu dom jest nowoczesny i oryginalny, a jednocześnie funkcjonalny i ergonomiczny.
Definicja i charakterystyka domów piętrowych
Domy piętrowe to takie, które mają więcej niż jedną kondygnację nadziemną. Mogą więc mieć piwnicę, poddasze, piętro, czy nawet więcej pięter. Domy piętrowe mogą mieć różne kształty i style, np. prostokątne, kwadratowe, trójkątne, nowoczesne, tradycyjne, itp. Domy piętrowe są często wybierane przez osoby młode, aktywne, lub mające dużą rodzinę, ponieważ zapewniają więcej przestrzeni i prywatności. Domy piętrowe są też popularne wśród osób ceniących sobie prestiż i oryginalność.
Zalety domów piętrowych
Domy piętrowe mają wiele zalet, które przemawiają za ich wyborem. Oto niektóre z nich:
- Lepsze wykorzystanie działki – domy piętrowe zajmują mniej powierzchni na poziomie gruntu, niż domy parterowe o tej samej powierzchni użytkowej. Dlatego domy piętrowe wymagają mniejszej i tańszej działki, co może być zaletą w miejskich, czy podmiejskich warunkach. Domy piętrowe mogą też zapewnić lepszy dostęp do światła i widoku, jeśli sąsiadują z niskimi budynkami.
- Większa przestrzeń – domy piętrowe oferują więcej miejsca do życia i pracy, niż domy parterowe. Można więc urządzić więcej sypialni, łazienek, czy pokoi specjalnych, np. gabinet, biblioteka, czy siłownia. Można też wydzielić strefy dla różnych domowników, np. rodziców, dzieci, czy gości. Domy piętrowe dają też możliwość stworzenia ciekawych rozwiązań architektonicznych, np. antresoli, galerii, czy schowków.
- Wyższa wartość rynkowa – domy piętrowe mogą być bardziej atrakcyjne dla potencjalnych kupców, ponieważ są postrzegane jako bardziej prestiżowe, czy nowoczesne, niż domy parterowe. Domy piętrowe mogą też być łatwiejsze do sprzedania, ponieważ pasują do większej liczby gustów i preferencji.
Wady domów piętrowych
Domy piętrowe nie są jednak pozbawione wad, które mogą zniechęcić do ich wyboru. Oto niektóre z nich:
- Wyższe koszty budowy i utrzymania – domy piętrowe są droższe i trudniejsze w budowie, niż domy parterowe, ponieważ wymagają konstrukcji nośnej na wyższych kondygnacjach, schodów, dachu skośnego, czy izolacji termicznej i akustycznej. Domy piętrowe są też droższe w utrzymaniu, ponieważ zużywają więcej energii na ogrzewanie, chłodzenie, czy oświetlenie. Domy piętrowe wymagają też częstszych napraw i remontów, np. dachu, rynien, czy elewacji.
- Trudniejszy dostęp – domy piętrowe są mniej dostępne dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową, ponieważ wymagają wchodzenia po schodach, lub instalowania wind, czy podnośników. Domy piętrowe są też mniej wygodne dla rodzin z małymi dziećmi, ponieważ trzeba nosić wózki, czy zabawki na górę, czy na dół. Domy piętrowe utrudniają też komunikację i integrację między domownikami, ponieważ są podzieleni na różne poziomy.
- Większe ryzyko pożaru – domy piętrowe są bardziej narażone na pożar, niż domy parterowe, ponieważ mają więcej źródeł ognia, np. kominki, piece, czy instalacje elektryczne. Domy piętrowe są też trudniejsze do ewakuacji, ponieważ trzeba schodzić po schodach, lub skakać z okien. Domy piętrowe wymagają więc lepszych systemów przeciwpożarowych, np. czujników dymu, gaśnic, czy hydrantów.
Przykłady projektów domów piętrowych
Jeśli zdecydowałeś się na dom piętrowy, to możesz wybierać spośród wielu ciekawych i funkcjonalnych projektów. Oto kilka przykładów:
- Dom piętrowy z podpiwniczeniem – to projekt, który wykorzystuje przestrzeń pod ziemią, aby stworzyć dodatkowe miejsce do przechowywania i hobby. W piwnicy można urządzić np. spiżarnię, pralnię, warsztat, czy salę kinową. Na parterze znajdują się salon, kuchnia, jadalnia, gabinet, łazienka, i garaż. Na piętrze znajdują się cztery sypialnie, dwie łazienki, i garderoba. Dzięki temu dom jest pojemny, a jednocześnie oszczędny w budowie i eksploatacji.
- Dom piętrowy z poddaszem użytkowym – to projekt, który wykorzystuje przestrzeń pod dachem, aby stworzyć dodatkową przestrzeń na górze. Na poddaszu można urządzić np. sypialnię, łazienkę, czy pokój zabaw. Na parterze znajdują się salon, kuchnia, jadalnia, trzy sypialnie, dwie łazienki, i garaż. Na piętrze znajduje się jedna sypialnia, łazienka, i pokój gościnny. Dzięki temu dom jest przestronny, a jednocześnie oszczędny w budowie i eksploatacji.
- Dom piętrowy z tarasem – to projekt, który wykorzystuje przestrzeń na zewnątrz, aby stworzyć dodatkowe miejsce do wypoczynku i rekreacji. Na parterze znajdują się salon, kuchnia, jadalnia, gabinet, łazienka, i garaż. Z salonu i jadalni można wyjść na duży taras, który jest częściowo zadaszony i otoczony zielenią. Na piętrze znajdują się cztery sypialnie, dwie łazienki, i garderoba. Dzięki temu dom jest komfortowy i przytulny, a jednocześnie otwarty na otoczenie.
Porównanie kosztów budowy i utrzymania domów parterowych i piętrowych
Jednym z najważniejszych kryteriów przy wyborze domu jest oczywiście kwestia finansowa. Ile kosztuje budowa i utrzymanie domu parterowego, a ile domu piętrowego? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ koszty zależą od wielu czynników, takich jak:
- Powierzchnia użytkowa i kubatura domu – im większy dom, tym więcej materiałów, robocizny, i energii potrzeba na jego wybudowanie i eksploatację. Domy parterowe mają zwykle większą kubaturę, niż domy piętrowe o tej samej powierzchni użytkowej, ponieważ mają większą powierzchnię dachu i ścian zewnętrznych. Dlatego domy parterowe mogą być droższe w budowie i utrzymaniu, niż domy piętrowe.
- Rodzaj i jakość materiałów i instalacji – im lepsze i trwalsze materiały i instalacje, tym wyższa cena i jakość domu. Domy piętrowe wymagają zwykle lepszych i droższych materiałów i instalacji, niż domy parterowe, ponieważ muszą być bardziej wytrzymałe i izolowane na wyższych kondygnacjach. Dlatego domy piętrowe mogą być droższe w budowie i utrzymaniu, niż domy parterowe.
- Projekt i wykonanie domu – im bardziej skomplikowany i oryginalny projekt i wykonanie domu, tym większy koszt i ryzyko błędów. Domy piętrowe są zwykle bardziej skomplikowane i oryginalne w projekcie i wykonaniu, niż domy parterowe, ponieważ mają więcej kondygnacji, schodów, dachu skośnego, czy nietypowych kształtów. Dlatego domy piętrowe mogą być droższe w budowie i utrzymaniu, niż domy parterowe.
Jak widać, nie da się jednoznacznie stwierdzić, czy domy parterowe, czy piętrowe są tańsze w budowie i utrzymaniu. Wszystko zależy od konkretnego przypadku i preferencji. Można jednak przyjąć, że średnio domy parterowe kosztują około 10-15% więcej, niż domy piętrowe o tej samej powierzchni użytkowej . Oczywiście, to tylko orientacyjna wartość, która może się różnić w zależności od wielu czynników.
Porównanie funkcjonalności i ergonomii domów parterowych i piętrowych
Innym ważnym kryterium przy wyborze domu jest kwestia funkcjonalności i ergonomii. Jak wygodnie i praktycznie jest mieszkać w domu parterowym, a jak w domu piętrowym? Odpowiedź na to pytanie zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji domowników. Oto niektóre aspekty, które warto wziąć pod uwagę:
- Rozkład i wielkość pomieszczeń – im lepiej dopasowany jest rozkład i wielkość pomieszczeń do potrzeb i preferencji domowników, tym większa funkcjonalność i ergonomia domu. Domy parterowe mają zwykle większe i przestronniejsze pomieszczenia, niż domy piętrowe o tej samej powierzchni użytkowej, ponieważ nie tracą miejsca na schody, czy skosy dachu. Domy parterowe mogą więc być bardziej funkcjonalne i ergonomiczne, niż domy piętrowe, jeśli domownicy cenią sobie dużo miejsca i swobody. Domy piętrowe mają zwykle więcej i mniejsze pomieszczenia, niż domy parterowe o tej samej powierzchni użytkowej, ponieważ wykorzystują przestrzeń na wyższych kondygnacjach. Domy piętrowe mogą więc być bardziej funkcjonalne i ergonomiczne, niż domy parterowe, jeśli domownicy cenią sobie dużo pokoi i prywatności.
- Komunikacja i integracja między domownikami – im łatwiejsza i częstsza jest komunikacja i integracja między domownikami, tym większa funkcjonalność i ergonomia domu. Domy parterowe ułatwiają i sprzyjają komunikacji i integracji między domownikami, ponieważ wszyscy przebywają na tym samym poziomie i mają łatwy dostęp do wszystkich pomieszczeń. Domy parterowe mogą więc być bardziej funkcjonalne i ergonomiczne, niż domy piętrowe, jeśli domownicy cenią sobie bliskość i współpracę. Domy piętrowe utrudniają i ograniczają komunikację i integrację między domownikami, ponieważ są podzieleni na różne poziomy i muszą pokonywać schody, aby się porozumieć. Domy piętrowe mogą więc być bardziej funkcjonalne i ergonomiczne, niż domy parterowe, jeśli domownicy cenią sobie niezależność i spokój.
- Dostosowanie do zmieniających się potrzeb domowników – im łatwiej i taniej można dostosować dom do zmieniających się potrzeb domowników, tym większa funkcjonalność i ergonomia domu. Domy piętrowe dają większą elastyczność i możliwości w kształtowaniu przestrzeni, niż domy parterowe. Można więc łatwiej i taniej zmienić przeznaczenie, czy aranżację pomieszczeń, np. gdy dzieci dorastają, czy gdy przychodzą goście. Domy piętrowe mogą więc być bardziej funkcjonalne i ergonomiczne, niż domy parterowe, jeśli domownicy cenią sobie zmiany i nowości. Domy parterowe dają mniejszą elastyczność i możliwości w kształtowaniu przestrzeni, niż domy piętrowe. Można więc trudniej i drożej zmienić przeznaczenie, czy aranżację pomieszczeń, np. gdy chcemy zwiększyć powierzchnię użytkową, czy zmienić styl domu. Domy parterowe mogą więc być bardziej funkcjonalne i ergonomiczne, niż domy piętrowe, jeśli domownicy cenią sobie stabilność i tradycję.
Jak widać, nie da się jednoznacznie stwierdzić, czy domy parterowe, czy piętrowe są bardziej funkcjonalne i ergonomiczne. Wszystko zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji domowników. Można jednak przyjąć, że domy parterowe są lepszym wyborem dla osób starszych, niepełnosprawnych, lub mających małe dzieci, a domy piętrowe dla osób młodych, aktywnych, lub mających dużą rodzinę. Oczywiście, to tylko ogólna zasada, która może się różnić w zależności od wielu czynników.
